Ελιά ή κελιά κύριε Βενιζέλο;

Του Κώστα Βαξεβάνη

Η μοναδική φράση του Ευάγγελου Βενιζέλου στην οποία σίγουρα δεν μπορείς να εντοπίσεις υποκρισία είναι αυτή που εκστόμισε σε ανύποπτο χρόνο στη Βουλή: «Δεν θα μας βάλετε εσείς φυλακή». Είναι μια φράση που συγκεντρώνει αγωνία, ένταση και, περιέργως, αλήθεια. Είναι βέβαια ενδιαφέρον πως είναι από τις σπάνιες φορές που ο Βενιζέλος χρησιμοποιεί το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο αντί του οικείου του και αγαπημένου του πρώτου ενικού. Έτσι το «δεν θα με βάλετε εμένα φυλακή» γίνεται «δεν θα μας βάλετε». Ακόμη και αυτός ο Ναπολέων του «εγώ» καταλαβαίνει πως δεν μπορεί να δείξει τόση αγωνία προτάσσοντας ένα προσωπικό φόβο. Άλλωστε με το «μας» της φυλακής στέλνει ένα... μήνυμα και σε άλλους.

Ο Βενιζέλος πέρασε τη μισή του πολιτική ζωή να νομοθετεί ιδιοτρόπως και τυχαίως υπέρ συμφερόντων και την άλλη μισή να δημιουργεί τις νομικές καλύψεις, ακριβώς για να μην πάει φυλακή. Από εκείνη την αλλαγή που έκανε πριν δεκαετίες στον ποινικό κώδικα, με την οποία γλίτωσε τη φυλακή η αφρόκρεμα της Θεσσαλονίκης που είχε κάνει μεταγραφές στα Πανεπιστήμια με πλαστά χαρτιά έως τον νόμο για να μην πάνε φυλακή οι υπουργοί και από το σκάνδαλο Λαυρεντιάδη έως τα υποβρύχια και τη SIEMENS, ο Βενιζέλος αποδεικνύεται ευέλικτος χονδρέμπορος νόμων. Κάνει νόμους που κάποιους βολεύουν.

Η μεγάλη του επιτυχία όμως, όπως φαίνεται από τις αποκαλύψεις στο www.koutipandoras.gr, είναι το PSI. Το κούρεμα των ομολόγων και οι δανειακές συμβάσεις. Ως σήμερα η γενική εντύπωση είναι πως με το «κούρεμα» αφανίστηκαν οι μικροομολογιούχοι, έκλεισαν τα ασφαλιστικά ταμεία που είχαν ομόλογα του Δημοσίου και ευνοήθηκαν απλώς οι Τράπεζες, οι οποίες μετά από το κούρεμα «για να μην καταρρεύσουν» ανακεφαλαιοποιήθηκαν από τα λεφτά μας φυσικά. Κάτι που δεν έγινε με τα Ταμεία.

Κομμάτι της γενικής εικόνας πολιτικής ευθύνης Βενιζέλου, είναι πως ως Υπουργός Οικονομικών ενέταξε το «κούρεμα» και τις δανειακές συμβάσεις στο Αγγλικό Δίκαιο. Δηλαδή οι πιστωτές έχουν το δικαίωμα μέσω του Αγγλικού Δίκαιου, να προχωρήσουν σε κατάσχεση ελληνικών περιουσιακών στοιχείων (κτίρια, έσοδα, ελληνικό απόθεμα χρυσού, πλουτοπαραγωγικές πηγές κλπ), αν προκύψει διαφωνία μεταξύ των δύο μερών. Δηλαδή το Αγγλικό Δίκαιο εξασφαλίζει την από εκεί πλευρά και αφαιρεί από την Ελλάδα το όπλο της στάσης πληρωμών. Όλα αυτά, όπως άλλωστε και η υπαγωγή στα μνημόνια, εμφανίστηκαν ως αναγκαία.

Να όμως που τα έγγραφα που δημοσιοποιεί η «Πανδώρα», αποδεικνύουν ότι η υπαγωγή στο Αγγλικό Δίκαιο ήταν ένα προσωπικό παιχνίδι και μια επιλογή του Υπουργού Οικονομικών Ευάγγελου Βενιζέλου. Ο ίδιος ως υπουργός, ζήτησε από την αμερικανική εταιρεία «Cleary Gottlieb Steen and Hamilton» να παίξει το ρόλο συμβούλου στο ελληνικό PSI με αμοιβή αρκετών εκατομμυρίων. Ο Lee Buchheit, μετρ και μέτοχος της εταιρείας, ανέλαβε τις διαμεσολαβήσεις και τις επαφές με τους ομολογιούχους και ενημέρωνε τον Βενιζέλο προσωπικά. Ο Buchheit τέλη Ιουλίου 2011, ενημέρωσε τον Βενιζέλο προφορικά και στις 4 Αυγούστου και γραπτά, πως οι ομολογιούχοι προτείνουν να ενταχθούν οι διαδικασίες «κουρέματος» στο Αγγλικό Δίκαιο, ώστε να μην έχουν εκπλήξεις από πιθανή αλλαγή του ελληνικού νόμου στο μέλλον. Παρόλα αυτά, εξηγούσε στον Βενιζέλο πως η υπαγωγή στο Αγγλικό Δίκαιο έπρεπε να αποφευχθεί. Πρότεινε λοιπόν, εγγράφως πάντα, να διατηρηθούν τα ομόλογα στο Ελληνικό Δίκαιο και να δεσμευτεί η Ελλάδα πως εννοεί αυτό που ισχύει ως εκείνη την στιγμή. Έτσι οι πιστωτές εξασφαλίζονταν από την πιθανή νομική αλλαγή. Ο Buchheit είχε ενημερώσει επίσης για ένα μεγάλο πλεονέκτημα της Ελλάδας. Πως το σύνολο σχεδόν του χρέους της διεπόταν από το Ελληνικό Δίκαιο και ήταν πολύ εύκολο να πει στους πιστωτές πως έτσι θα παραμείνει. Δηλαδή μπορούσε να τους πει πρακτικά πως αν δεν το αποδεχθούν, η Ελλάδα μπορεί να κάνει στάση πληρωμών και να χάσουν τα λεφτά τους. Αυτά όλο πρότεινε ο άνθρωπος που πληρώθηκε για να παρέχει τις υπηρεσίες του για το PSI

Ο Βενιζέλος δεν έκανε τίποτα από όλα αυτά. Αντιθέτως, τις ημέρες που η εταιρεία του δίνει τη λύση, ο ίδιος συνομιλεί με ομολογιούχους με επιστολές, στις οποίες αναφέρει (από τον Ιούλιο ακόμη) πως το Δίκαιο που θα διέπει τη διαδικασία θα είναι το Αγγλικό. Έχει δηλαδή ήδη αποφασίσει και προωθεί μια επιζήμια επιλογή χωρίς διαπραγμάτευση. Τον Φεβρουάριο του 2012, λίγο δηλαδή πριν το PSI, τόσο ο πρωθυπουργός Παπαδήμος όσο και ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Σαχινίδης, επισήμως δηλώνουν πως η Ελλάδα έχει επιλέξει να προωθήσει PSI με Ελληνικό Δίκαιο. Οκτώ μήνες όμως πριν ο Βενιζέλος έχει επιλέξει άλλη λύση. Το ερώτημα είναι αν Παπαδήμος και Σαχινίδης όταν κάνουν τις δηλώσεις λένε ψέματα ή αγνοούν και οι ίδιοι τις κινήσεις Βενιζέλου.

Δύο ημέρες πριν το PSI, ο Βενιζέλος σε συνέντευξή του στον Νίκο Χατζηνικολάου, δηλώνει πως είναι καλό το Αγγλικό Δίκαιο και για τις δανειακές και για τα ομόλογα. Δεν το εμφανίζει ως λύση που επέβαλαν δανειστές και ομολογιούχοι αλλά ως καλή δική του επιλογή. Λέει ψευδώς μάλιστα πως τις μελλοντικές διαφορές θα τις επιλύσουν τα ελληνικά δικαστήρια, ενώ η αλήθεια είναι πως τα δικαστήρια του Λουξεμβούργου επιδικάζουν οποιαδήποτε διαφορά με βάση το Αγγλικό Δίκαιο.

Με τις ρυθμίσεις Βενιζέλου για το PSI κάποιοι κερδίζουν δισεκατομμύρια αφού δεν «κουρεύονται» όλα τα ομόλογα. Όσα ομόλογα κατέχει η Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα και εταιρείες α λα Goldman Sachs εξαιρούνται του «κουρέματος». Τα ασφαλιστικά ταμεία και οι μικροομολογιούχοι καταστρέφονται, αλλά οι τράπεζες σώζονται. Το βασικό είναι πως η χώρα γίνεται όμηρος των δανειστών. Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το όπλο της στάσης πληρωμών που είναι διαδικασία της ελεύθερης αγοράς. Οι πιστωτές θα πληρωθούν είτε κατάσχοντας τον ενεργειακό πλούτο της χώρας, είτε κατάσχοντας ελληνική περιουσία και τα αποθέματα χρυσού της Ελλάδας στο Λονδίνο. Η χώρα είναι ανοχύρωτη και παραδομένη, ενώ αναπαράγεται το φοβικό επιχείρημα «δεν γίνεται αλλιώς»

Οι αποφάσεις του Βενιζέλου για το PSI δεν είναι μια αβλεψία ή κακή εκτίμηση. Όλα τα στοιχεία που υπάρχουν αποδεικνύουν πως γνώριζε, μπορούσε να πράξει αλλιώς αλλά δεν το έκανε. Δηλαδή από ποινική πια και όχι πολιτική άποψη, έκανε παράβαση καθήκοντος και απιστία με δόλο.

Αυτός είναι ο λόγος που ο Βενιζέλος απειλεί, εκβιάζει πολιτικά και φοβάται μην χάσει την πολιτική και καναλική ασυλία. Μπορεί λοιπόν να λέει «Ελιά» αλλά στο μυαλό του έχει τα κελιά.

μεσω σιβυλλα