Ήθη και έθιμα των Χριστουγέννων

απο πιτσιρικο

Πλούσια σε χριστουγεννιάτικα έθιμα είναι η χώρα μας και οι πιστοί κρατάνε τα έθιμα και τις παραδόσεις που έρχονται από την εποχή που ο άνθρωπος περπατούσε ακόμα με τα τέσσερα αλλά οι Έλληνες είχαν χτίσει ήδη Παρθενώνες.
Τα κάλαντα είναι το πιο γνωστό έθιμο των Χριστουγέννων μετά το κουμ καν και το 21.

Παλιότερα, τα παιδιά πήγαιναν στα ξένα σπίτια και έπαιρναν χρήματα χωρίς να λένε τραγούδι αλλά μετά αποφασίστηκε να λένε και ένα τραγούδι γιατί έτσι που χτυπούσαν την πόρτα του ξένου ανθρώπου και έμεναν μουγκά με το χέρι απλωμένο ήταν σαν ζητιανάκια.

Ακόμα πιο παλιά, οι άρχοντες του σπιτιού έδιναν στα παιδιά τρόφιμα αλλά τους έδιναν όλα τα ληγμένα, οπότε έγινε νόμος να τους δίνουν χρήματα για να μην πεθαίνουν από δηλητηρίαση.
Το χριστουγεννιάτικο στεφάνι το κρεμούσαν στην εξώπορτα αλλά τώρα το κρεμάνε μέσα στο σπίτι ή –ακόμα καλύτερα- μέσα στο χρηματοκιβώτιο γιατί, αν κάνεις τη μαλακία να το κρεμάσεις έξω, θα σου το κλέψουν σίγουρα.

Στα χωριά κρεμάνε στους τοίχους και στις εξώπορτες μεγάλες πλεξούδες από σκόρδα για να μην τους πιάνει το κακό μάτι, ενώ έχουν και καμιά δεκαριά μπαζούκας στο σαλόνι επειδή μπορεί κάποιους να μην τους πιάνει το σκόρδο και να προσπαθήσουν να μπουκάρουν.

Στην Κρήτη και σε άλλες περιοχές της χώρας, οι νοικοκυρές ζυμώνουν το χριστόψωμο.
Για το χριστόψωμο, οι νοικοκυρές χρησιμοποιούν καλό αλεύρι –χωρίς σκουλήκια δηλαδή- και βάζουν μέσα μέλι, ροδόνερο, σουσάμι, κανέλα και γαρίφαλα, οπότε το ψωμί δεν τρώγεται με τίποτα και πάνε και αγοράζουν ένα κανονικό ψωμί από το φούρνο για να κάνουν παπάρα στη σαλάτα.

Πολλές νοικοκυρές βάζουν μέσα στη ζύμη του χριστόψωμου σκόρδα, λιβάνια και ιστούς από αράχνες για να διώξουν το κακό μάτι και να αποκτήσουν κακό στομάχι.
Μόλις ψηθεί το χριστόψωμο, ο νοικοκύρης του σπιτιού το παίρνει, το σταυρώνει, το ξεματιάζει και μετά το πετάει στον τοίχο, για να δει αν αντέχουν τα μπετά.
Αν το σπίτι δεν τους έρθει στο κεφάλι, προσπαθούν να φάνε το χριστόψωμο και ετοιμάζονται όλοι για να βάλουν μασέλα.

Σε πολλά χωριά της Κεντρικής Ελλάδας, τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων, οι κοπέλες πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση για να κλέψουν το αμίλητο νερό.
Το νερό λέγεται αμίλητο γιατί οι κοπέλες δεν μιλάνε στη διαδρομή για τη βρύση, οπότε τους την πέφτουν οι λύκοι και οι αρκούδες και τις τρώνε ζωντανές αλλά αυτές δεν βγάζουν λέξη για να κρατήσουν το έθιμο.

Στα χωριά της Έδεσσας, την παραμονή των Χριστουγέννων, οι γυναίκες τραβάνε τα βυζιά τους αφού πρώτα τα αλείψουν με σκορδαλιά για να φύγει το κακό μάτι.

Σε πολλά χωριά της Κοζάνης, οι άνδρες πάνε ξεβράκωτοι στην εκκλησία και χτυπάνε τις καμπάνες για να φύγουν οι καλικάντζαροι και το Μνημόνιο.

Σε αρκετά χωριά της Θράκης, οι γυναίκες βλέπουν ανέμελες τα τούρκικα σίριαλ γιατί είναι μουσουλμάνες και δεν χρειάζεται να τηρούν τα χριστιανικά έθιμα.

Και του χρόνου!